De week van het korte verhaal is nét afgelopen, maar ik wil me er toch nog even mee bemoeien. En een tip geven.
Het korte verhaal bevindt zich, lees ik in Joost Zwagermans bloemlezing, in het gebied ‘waar de poëzie eindigt en de werkelijkheid begint’.
Vergeleken bij de roman laat het korte verhaal zich lastiger in kaart brengen aan de hand van plot en personages. Bij een roman zie ik vaak wel de achterkant van het borduurwerk en weet ik uit te leggen wat me al dan niet bevalt; bij korte verhalen is mijn oordeel intuïtiever. Een ‘slice of life’, is het korte verhaal, maar welke slice je precies moet selecteren is een mysterie. Ja, een goed kort verhaal heeft iets mysterieus.
Er zijn romans die ik heb verslonden, waar ik dagenlang mee bezig ben geweest, maar die ik desondanks volledig ben vergeten. Niets van over. Terwijl er korte verhalen zijn die ik in een kwartier heb uitgelezen en die een onuitwisbare indruk op me hebben gemaakt. Verhalen die op ieder moment oproepbaar zijn.
Zo’n verhaal is Bullet in the brain van Tobias Wolff, dat ik voor het eerst beluisterde op de Fiction Podcast van de New Yorker, voorgelezen door T.C. Boyle. Het begint zo:
Anders couldn’t get to the bank until just before it closed, so of course the line was endless and he got stuck behind two women whose loud, stupid conversation put him in a murderous temper. He was never in the best of tempers anyway, Anders – a book critic known for the weary, elegant savagery with which he dispatched almost everything he reviewed.
Dit verhaal heeft iets bijzonders: er gebeurt iets radicaals wat het verhaal doet kantelen. Duh, denk je nu, dat is hoe fictie werkt, Sarah. Weet ik. Maar je hebt kantelen en kantelen. Soms kapseist een verhaal op zo’n manier dat je in een ander verhaal of zelfs in een ander genre terecht komt.
Pre-Netflix was ik lid van het geweldige Moviecenter in Amsterdam. De jongens die er werkten, leuke jongens, wisten van welke films ik hield en gaven me films mee die ik blind kon huren.
Op een avond kreeg ik From dusk till dawn in m’n handen gedrukt. Ik zeg er niks over, zei de jongen, maar deze moet je echt zien. Nee, herhaalde hij, ik zeg er niks over. Ga maar kijken.
De film begint: twee overvallers, de broers Gecko, gespeeld door George Clooney en Quentin Tarantino, gijzelen een braaf gezin en komen terecht in een aftandse truckers-tent in Mexico, de Titty Twister. Dan komt het moment dat de supersexy Salma Hayek daar met een Burmese python om haar nek op tafel danst. En wat er dan gebeurt…
Het is vaak slecht nieuws als een boek geen spoilers verdraagt, maar niet altijd. In Bullet in the brain van Tobias Wolff zit ook zo’n moment waarbij je kaak op de vloer valt. Nee, ik zeg er niets over: lees of luister zelf.